Toelichting
Het Rijk is het bevoegd gezag voor Schiphol en bepaalt hoe de luchtvaart (luchtvaartnota) en de
luchthaven (luchthavenverkeersbesluit Schiphol) zich de komende jaren verder mogen ontwikkelen. In 2022 kondigde de minister aan dat er gewerkt wordt aan een krimpbesluit: Schiphol moet (voorlopig) terug naar 440.000 vluchten. Ook nam de minister een voorkeursbesluit voor de herziening van het Nederlandse luchtruim.
Het belang van de luchtvaart en Schiphol voor goede internationale verbindingen met onze provincie en de MRA staat niet ter discussie. Maar de provincie vraagt het Rijk wel om bij de verdere ontwikkeling van de luchtvaart, de operatie op Schiphol en de inrichting van het luchtruim de Europese Green Deal en de Omgevingswet als kaders te hanteren. Zodat er een betere balans komt tussen connectiviteit en kwaliteit van de leefomgeving.
Governance
De impact van luchtvaart schuurt soms met andere maatschappelijke opgaven in de Schipholregio. Een goede afstemming tussen de diverse publieke belangen en bestuurslagen is daarom belangrijk. De provincie trekt intensief op met de 56 gemeenten en de drie andere provincies in de Schipholregio in de Bestuurlijke Regie Schiphol (BRS) . De gedeputeerde luchtvaart van Noord-Holland is daarvan de voorzitter.
Na de evaluatie van de Omgevingsraad Schiphol (ORS) en het adviesrapport over een nieuw overleg- en governancemodel, heeft het Rijk in 2022 een nieuwe governancestructuur opgezet. Deze rust op twee pijlers:
- Versterken van de interbestuurlijke samenwerking tussen Rijk en BRS. Daartoe is in 2022 de Bestuurlijke Overeenkomst Intenties Samenwerking Schipholregio vastgesteld tussen vijf ministeries en de BRS. Deze overeenkomst wordt uitgewerkt in de NOVEX Schipholregio.
- Een pijler voor de maatschappelijke participatie via een nieuwe maatschappelijke raad (MRS) en het borgen van de informatievoorziening in een digitaal Omgevingshuis.
In lijn met de uitwerking van de evaluatie heeft de BRS per 1 januari 2022 het lidmaatschap van de ORS beëindigd. De provincie draagt daarmee niet meer financieel bij aan de maatschappelijke participatie en informatievoorziening van het Rijk. De vrijgevallen middelen zetten we in voor de interbestuurlijke samenwerking in het Schipholdossier.
Leefbaarheid
De tweede tranche van de Stichting Leefomgeving Schiphol (SLS) liep eind 2020 af, maar de uitvoering loopt nog enkele jaren door. Over de inzet van de resterende middelen maakte de provincie afspraken, in aanloop naar een nieuw Omgevingsfonds dat het Rijk wil instellen. De provincie stopt geen middelen in dit omgevingsfonds. Wel heeft de leefomgeving in de nabijheid van de luchthaven aandacht gekregen. In de zuidflank van de MRA werkte de provincie in 2022 samen met de betreffende gemeenten aan de verbetering van de leefomgeving via het Programma Westeinderscheg.
Regionale luchtvaart
Naast de ontwikkeling van Schiphol is de provincie zelf bevoegd gezag voor regionale luchthavens in de provincie. Dit betekent dat de provincie besluit over de milieugebruiksruimte en de ruimtelijke inpassing van deze vliegvelden. Vanuit deze rol heeft de provincie in 2022 een regionaal luchthavenoverleg opgestart. Verder verleenden we ontheffingen voor het starten vanaf en landen op terreinen die niet als luchthaven zijn aangewezen.
Zoals de provincie met het Rijk heeft afgesproken, begon het Rijk eind 2022 met de evaluatie van de Regeling Burgerluchthavens en Militaire Luchthavens (RBML).
In 2022 heeft de provincie besloten om de traumahelikopterstandplaats van het ziekenhuis VUmc te verplaatsten naar het Westelijk Havengebied. De drop-off-functie bij het ziekenhuis blijft bestaan. Dit riep een aantal knelpunten op, waarover de provincie met het Rijk in gesprek is gegaan.
Innovative Air Mobility
De ontwikkelingen rondom elektrische vliegtuigen gaan snel. Als voorbereiding op de besluitvorming heeft de provincie in 2022 contacten gelegd met kennisinstituten en bedrijven binnen Nederland, maar ook binnen Europa en Californië om gezamenlijk kennis op te bouwen.